حلقه حیات
راز سلامتی ، جوانی ، طول عمر و موفقیت
نویسنده : دکتر افراسیابیان

هرآنچه که در این لحظات برای مطالعه پیش روی دارید، نگاهی تازه به زندگی است.
و آن رازهایی از تفاوت بین انسانها را برای شما بازگو میکند.
در ابتدا یادآور می شوم که لحظات شبانه روز بسیار با هم تفاوت دارند و هرلحظه ای ارزش ویژه خود را دارد.
اینجانب راز سالم بودن و شاد زیستن، طول عمر و موفقیت در زندگی را بعنوان حلقۀ حیات مطرح می کنیم. بجاست گفته شود که من فارغ التحصیل دانشکده پزشکی و دستیار دکترای تخصصی طب طبیعی هستم و پس از سالها مطالعه و تحقیق به حقیقتی به نام حلقۀ حیات ، دست یافته ام ، توصیه می کنم. پایان مطالعه این پژوهش از هرپیش داوری خودداری فرمائید.
آیا تا به حال به تفاوت بین انسانها توجه کرده اید، اصولاً زیبایی زندگی در این تفاوت هاست ، تا تاریکی نباشد ، ما نور را درک نخواهیم کرد . تا پیری نباشد شور و نشاط جوانی را نخواهیم فهمید، تفاوت آدمیان موجب جذابیت زندگی است و گاهی اختلاف ها، رنج آور و ناپسند است، اما، ابتدا به اختلاف های طبیعی آدمیان و تفاوت لحظه های شبانه روز می پردازیم. ، آیا تا به حال از خود این سوال بدیهی را پرسیده اید که چرا روز پر از نور و نشاط و شب پر از آرامش و راز است، محیط زندگی ما انسانها نیز جزئی از طبیعت است همچنانکه ما هستیم و ما با این محیط در ارتباط و تعامل می باشیم. همسایه ما دو بچه ی دو قلو داشت که در یک خانواده بر سر یک سفره با پدر و مادر خود غذایی یکسان خورده بودند در یک مدرسه و در یک محیط یکسان رشد کرده بودند، اما بسیار با هم تفاوت داشتند:
یکی خیلی شلوغ و پر سرو صدا بود، در محیط مدرسه همیشه دعوایی به پا میکرد، باهوش بود، در کلاس آرام و قرار نداشت و اغلب کتک می خورد، پسر دیگر خیلی آرام بود ، نمره هایش از برادر شلوغش کمتر بود با کسی درگیر نمی شد و در کلاس خیلی ساکت و آرام می نشست. از آن زمان در ذهنم این سؤال شکل گرفت که چرا اینها اینقدر متفاوتند ، مگر از یک پدر و مادر نیستند، مگر در یک محیط رشد نکرده اند؟ مگر محیط اجتماعی آنها یکسان نیست؟
زمانی که دانشجوی پزشکی شدم همچنان این سؤالها به ذهنم خطور میکرد ، چرا برای یک بیماری که در دو نفر بروز می کند یک دارو می دهیم در شرایط یکسان باز هم واکنش بدنی آنها خیلی متفاوت است، در دو نفر که درد زانوی ناشی از آرتروز دارند و هر دو در یک سن و سالند و هر دو از یک جنس می باشند ، آرتروز آنها هم مانند هم است اما به داروهای ضد درد پاسخ بسیار متفاوت نشان می دهند یکی کاملاً دردش آرام می گیرد و دیگری با دو برابر همان مقدار دارو همچنان درد دارد. با اتمام رشته پزشکی زمانی که در محیط بیمارستان و مطب با بیماران و مراجعه کنندگان مواجه می شدم و تفاوت های انسانها را می دیدم، اطمینان یافتم که باید جوابی به سوال هایم وجود داشته باشد، تعدادی از بیماران با وزن کم مراجعه می کردند و خواهش می کردند که کمک کنیم مقداری وزن بگیرند، به آنها توصیه می کردیم که بر اساس مصرف کالری و رژیم غذایی و کم کردن تحرک و افزایش خواب عمل کنند ، باز هم چاق نمی شدند، تمامی آزمایش های خون و هورمون را بعمل می آوردیم هیچ مشکلی در خون ، تیروئید یا سایر هورمون ها دیده نمی شد، مشکل کجاست ؟
تعدادی برای رژیم چاقی بما مراجعه می کردند آنها علیرغم رعایت بسیاری از دستورات غذایی هنوز بسیار کند به رژیم غذایی و دستورات پزشک پاسخ می دهند ،خیلی دیر لاغر می شوند. بعضی می گویند اصولاً ما خانوادگی همینطور درشت هیکل و چاقیم تمام افراد خانواده ام چاق اند ، من به دوستم حسودی می کنم او هر چه می خواهد می خورد ولی همچنان خوش هیکل است، اما من با کمترین ناپرهیزی چاق می شوم، آزمایش های خون و هورمون و سایر تحقیقات مربوطه نیز طبیعی است. شما بسیاری از این تفاوت ها را در زندگی خود تجربه کرده اید: در یک عصر سرد پائیزی هنگامی که در خیابان به دنبال کاری با عجله گام برمی دارید، لحظاتی را صرف کنید که به پوشش مردم نگاه کنید بعضی ها فقط با یک پیراهن بیرون آمده اند ، انگار هوا بهاری است، هیچ سردی و مشکلی احساس نمی کنند، عده ای با کلاه و ژاکت و پالتو و شال، طوری خود را پیچیده اند تصور می کنی در یخ های سیبری هستند، در یک اتاق معمولی در شب های زمستان زندگی می کنند هستند کسانی که اصلاً یک پتو هم روی خود نمی کشند اما تعدادی حتی با لباس گرم و زیر لحاف احساس سرما می کنند، این ها آزمایش خون ، هورمون ، تیروئید سالم و طبیعی دارند. تفاوت این افراد در چیست؟
در یک میهمانی شلوغ به انواع میوه ها دقت کنید ، کسانی هستند که با خوردن یک خیار دل درد می گیرند ولی کسانی هستند که حتی نیم کیلو خیار هم می خورند و کاملاً سرحال اند، می گویند خیار نخورید، سردی می کنید. تعدادی با چهار یا پنج ساعت خواب احساس راحتی می کنند خوابشان سبک است ، ونیز کسانی هستند که با ۸ ساعت خواب هم راضی نمی شوند. تمامی آزمایشات در این افراد نیز در حد طبیعی است و در پزشکی جوابی قاطع برای این تفاوت ها نیست. پس از آنکه وارد رشته تخصص طب طبیعی شدم جواب این اختلاف ها را درک کردم ، جواب اختلاف این انسانها در طبیعت یا مزاج آنهاست.
در یک دید کلی مزاج یا طبیعت انسانها ۵ نوع است : البته می خوام عجله نکنید این ۵ گروه انسانی مقدمه بحث ما در حلقه حیات هستند و به مسأله اصلی پس از توصیف این ۵ گروه می رسیم.
گروه اول دموی ها هستند:
گروه دموی ها یا گرم و تر است ، اصولاً دموی ها افرادی درشت هیکل و عضلانی هستند لپ هایشان معمولاً قرمز و گل انداخته است، مفاصل شانه و اندام فوقانی و تحتانی مانند آرنج، مچ دست ، زانو، و مچ پا در آنها واضح و برجسته است. سفیدی چشم هایشان نیر معمولاً تمایل به رنگ قرمز دارد، موهای آنها پر پشت و سیاه رنگ اما نرم است و معمولاً در میانسالی تاس می شوند. رگ های دست و پا و گاهی ناحیه گردن آنها برجسته و واضح است این افراد در لمس ناحیه ساعد و عضلات بدن ، بدنی گرم و معمولاً نرم دارند و گاهی احتمال دارد با تعریق زیاد در بدنشان مواجه شویم. بسیار خوش اشتها و علاقمند به غذا هستند و هضم خوبی دارند و کم تر دچار یبوست می شوند. خواب عمیق و طولانی دارند. محکم راه می روند و صدایشان رساست و گاهی معمولی و گاهی سریع تکلم می کند از هوش و حافظه خوبی برخوردارند و معمولاً نقش رهبری و مدیریت قوی دارند. تمایل جنسی آنها مداوم و قدرت جنسی همواره بالائی دارند . از محیط گرم و مرطوب بیزارند و با فصل بهار میانه خوبی ندارند. تحمل دموی ها نسبت به افراد صفراوی بیشتر است، در عکس العمل نسبت به رفتارهای خارجی صبورند اما اگر خشمگین شوند واکنش های آنها گاهی خطرناک و غیر قابل کنترل می شود.
گروه دوم صفراوی ها هستند:
صفراوی ها افرادی لاغر اما استخوانبندی درشت دارند ، عضلات بدن آنها محکم و قوی است هر چند خیلی برجسته و بزرگ نیست، تیغه بینی و غضروف تیروئید و مفاصل بدن در آنها برجسته است رنگ موی آنها جوگندمی و گاهی مجعد است اما زود هم سرشان تاس می شود.
رگ های بدن بخصوص در روی دست و پا و ناحیه گردن بزرگ و مشخص است و اگر دست آنها را لمس کنی گرم است. قدرت هاضمه آنها خوب است ، اشتهای نسبتاً خوبی دارند اما استعداد یبوست به علت گرمی و خشکی مزاج در آنها زیاد است ، صفراوی ها سریع راه می روند ، سریع حرف می زنند و به محرک های خارجی خیلی سریع وا کنش نشان می دهند ، در نتیجه خیلی زود عصبانی می شوند و خیلی زود هم پشیمان خواهند شد. خوابشان کم و سبک است. ضریب هوشی و حافظه خوبی دارند و افرادی اجتماعی و گرم و معمولاً شلوغ هستند و اصطلاحاً برون گرا هستند، ریسک پذیرند و شجاعانه اقدام می کنند. قدرت جنسی بالا دارند اما نه همیشه بلکه کم و زیاد می شود و محیط گرم و مخصوصاً گرم و خشک را نمی توانند تحمل کنند و از تابستان بیزارند. صفراوی ها عجولند. بنابراین بسیار زود دچار استرس می شوند به علت استعداد به استرس، بیماری های صفرایی در این گروه بیشتر از سایر افراد جامعه است. اگر شرایط خارج وفق مرادشان نباشد بسرعت دچار حالت عصبی و گاهی پرخاشگری می شوند. بنابراین از نظر برخوردهای اجتماعی آسیب پذیرند و احتمال دارد تمایل به رفتارهای ضد اجتماعی در آنها زیاد باشد.
گروه سوم سوداوی ها هستند
سوداوی ها مزاج سرد و خشک دارند بدنشان لاغر و رنگ پوست آنها مایل به اسمر یا سبزه یا حالت تیرگی است هرچند تعداد قابل توجهی از خانم های سوداوی پوست سفید دارند. مشخصه مهم هیکل سوداوی کشیدگی استخوان است استخوانهای سوداوی ها کشیده و مینیاتوری است برجستگی بینی و غضروف حنجره در آنها واضح است موی بدنشان از همان دوران نوزادی زیاد است ، سر پر مو با موهای معمولاً متمایل به جو گندمی داشته و زود سفید می شود اصولاً سفید شدن موها نشانه سردی است و امکان دارد در هر مزاجی اتفاق بیافتد رگهای بدن چندان واضح نیست اشتهای آنها متوسط وگاهی کم است، به غذا چندان اهمیت نمی دهند در لمس، بدن آنها سفت است استعداد به یبوست دارند آرام و با طمانینه راه می روند و سنجیده حرف می زنند و بر روی حرف خود فکر می کنند نسبت به رفتارهای خارجی زود واکنش نشان نمی دهند اما در دل کینه جمع میکنند خوابشان متوسط است از موارد حفظی خوششان نمی آید به مسائل فنی و ریاضی و قضاوت علاقه دارند از نظر اجتماعی کم جوش و منزوی هستند و اغلب مردم فکر می کنند که بداخلاق اند از هوای سرد و خشک و فصل پاییز گریزانند سوداوی ها بیشتر احتمال عصبی و روانی را نسبت به سایر گروهای مزاجی دارند و در فصل پاییز شیوع این بیماری ها به خصوص انواع وسواس بیشتر میشوند تمایل جنسی سوداوی ها پایین است اما توان جنسی متغیر دارند.
گروه چهارم بلغمی ها هستند
بلغمی ها را با ویژگی های بسیار واضحی که هیکل چاق و پوست سفید دارند می توانید تشخیص دهید، در این افراد با وجود آنکه تنومند و درشت هیکل هستند مفاصلشان واضح نیست و بدن آنها بصورت سراسری چاق و درشت است معمولاً موی نرم و کم پشت و بور دارند و موها سریع رشد نمی کنند و لخت هستند، رگ های بدن در آنها برجسته نیست اما گاهی آنقدر پوست سفید است که رگ ها را می توان از زیر پوست دید اما رگ ها باریک هستند، درعمل معمولاً بدنی نرم و سرد دارند، از لحاظ گوارشی اشتهای چندان خوبی ندارند اما بسیار استعداد چاق شدن دارند و به قول خودشان آب هم بخورند چاق می شوند مزاج آنها طوری است که دربرابر لاغری مقاومند و چربی در بدنشان انباشته می شود، آرام حرف می زنند، آرام راه می روند و واکنش آنها به رفتار مردم مسالمت آمیز و صلح جویانه است به همین علت بیشتر مردم آنها را دوست دارند خوابشان طولانی و کسالت آور است از کمی حافظه شکایت دارند و از نظر روابط اجتماعی چندان گرم نیستند از نظر جنسی توان و تمایل جنسی پایینی دارند واز هوای سرد و از سرما و رطوبت گریزانند بلغمی ها دور اندیش هستند.
گروه پنجم
انسانهایی هستند که مزاج معتدل دارند و تمامی ویژگی هایی که برشمردیم حالت میانه یا متعادل دارند که به نظر میرسد بهترین حالت ممکن است آنها در تمام ساعات شبانه روز سالهای عمر و فصول از این الگوی چهارگانه طبعیت پیروی می کنند.
فصل بهار فصل دموی است گرم و تر و به گفته تعدادی از حکما معتدل ، فصل تابستان صفراوی است گرم و خشک و فصل پاییز سوداوی است سردوخشک و زمستان بلغمی است سرد و تر سی سال اول عمر انسانها بهاری است (گرم و تر) و از سی تا چهل تابستانی است (گرم و خشک) و از چهل تا شصت پاییزی است (سردوخشک) و از شصت به بعد زمستانی است (سرد و تر). اینها ویژگی و نکته خاص خود را دارند .
ساعات شبانه روز زندگی ما نیز همین طور است از زمان طلوع خورشید تا ظهر. طبیعت اطراف ما گرم و تر است طبیعت دموی است زیرا در طول شب رطوبت افزایش یافته با طلوع خورشید گرما شروع می شود حدود ساعت ۱۰صبح دموی بودن شبانه روز به حداکثر می رسد و حدود ساعت ۱۲ تا ۱ بعدازظهر که گرما تقریباً رطوبت محیط را گرفته است و خشک شده و آفتاب در وسط آسمان است گرمی و خشکی یعنی مزاج صفراوی شبانه روز شروع میشود تا نزدیکی غروب هوا سرد می شود و به علت تابش آفتاب محیط خشک شده حالا سردوخشک شروع میشود.
حلقه حیات ، روشی برای برنامه ریزی زندگی بر اساس مزاج انسانها است، اگر افراد طبیعت خود را بشناسد می توانند بهترین استفاده را از ساعات شبانه روز ببرند ما باید به چرخه طبیعی حیات احترام بگذاریم و بر موج آن سوار شویم و ایستادن در مقابل سیکل های طبیعی نیروهای ما را به هدر می دهد و موجب بیماری می شوند ، هنگامی که خورشید غروب می کند طبیعت ساکن می شود ، همه موجودات آرام می گیرند ،فضا سنگین و آرام بخش می شود ، پرندگان به خواب میروند رطوبت هوا افزایش می یابد به علت نبودن خورشید سردی غالب میشود سردی و رطوبت طبیعت بلغمی است و طبیعت سیستم مغزواعصاب نیز بلغمی است پس مغز تمایل به استراحت وخواب دارد و بهترین ساعات رازونیاز و عبادت است خواب در فاصله ساعت نه شب تا چهار صبح تا کمی قبل از طلوع خورشید بنظر میرسد بسیار مناسب باشد البته هر مزاجی ساعات خواب خاص خود را دارد صفراوی ها کم تر می خوابند و بلغمی ها بیشتر. با بیرون آمدن خورشید فعالیت ها آغاز میشود. اولین ساعات صبح بهترین ساعات خوردن صبحانه است، غذایی متناسب که بتواند فعالیت فرد را تا ظهر تامین کند، باتوجه به ساعات بیداری افراد که ابتدا صفراوی ها سپس سوداوی ها سپس دموی ها و آخر بلغمی هاست ساعت صبحانه متفاوت است، هرمزاجی در ساعات مزاجی خود در شبانه روز بیشتر در معرض آسیب قرار می گیرد. از ساعات طلوع خورشید تا ظهر هوا و محیط دموی است رطوبت شب باقی مانده و آفتاب و حرارت بروز کرده است ، دموی ها که متعد بیماری های فشارخون و مشکلات قلبی و عروقی هستند، دراین ساعات بیشتر در معرض خطر هستند در حداکثر ساعت دم که حدود ده صبح است بیشترین آمار سکته های قلبی را داریم پس دموی ها باید از فعالیت بدنی و تنش جسمی و روحی دراین ساعات پرهیز کنند، قدرت تمرکز در این ساعت ها برای این گروه کم تر است درحالیکه سوداوی ها دراین ساعات بهترین بازده را دارند، فعالیت بدنی و ذهنی آنها مثمر ثمر است از زمانی که آفتاب به وسط آسمان میرسد زمان صفراوی ها آغاز میشود اصولاً زمانی که گرما به نیمه روز رسیده و هنوز در تشدید نیست زمان مناسب یک نهار سبک است، غذای سنگین آنهم در دموی و صفراوی ها میتواند بسیار مضر باشد صفراوی ها در فاصله ساعت یک بعدازظهر تا نزدیک غروب دروضع مزاجی خود هستند حتما باید از فعالیت جسمی پرهیز کنند اختلال های تیروئیدی، میگرن، سردردها، خارش خشکی پوست و درد مفاصل امکان دارد در این ساعتها دراین مزاج تشدید شود، تمرکز فکری صفراوی ها دراین ساعت کم است اما در ساعات شب به حداکثر خود میرسد برنامه ریزی غذایی ورزش و تحصیلی باید در هر مزاج در زمان مزاج مقابل انجام شود. شاید شنیده اید که درهنگام غروب آدمی دچار دل گرفتگی و غم میشود چون ساعات غروب ساعات سوداوی هاست سودا در آدمی بالا میرود. در سوداوی ها ، حالت های بیقراری و وسواس و گوشه گیری بیشتر میشود، دراین ساعت ها افراد سوداوی کم اشتها هستند و قدرت تمرکز و توانایی فعالیت جسمی شدید را ندارند که باید به روز موکول شود شب زمان بلغمی هاست اختلال حافظه اختلال خواب، آسم، التهاب های مفصلی، سینوزیت امکان دارد دراین قشر بیشتر شود. اشتها کم میشود بدن سست میگردد و قدرت تمرکز ندارند پس اگر برای این ساعت ها برنامه ریزی کرده باشند نتیجه ای نخواهند گرفت. بهترین ساعتها برای برنامه ریزی تحصیلی، تغذیه خوب و فعالیت بدنی در بلغمی ها بعدازظهر است می بینید که چرخه حیاط و تغییرات مزاجی آن در گروهای مزاجی بسیار حائز اهمیت است حتی تغییرات احساس در آنها به وقوع می پیوندند. دموی ها اجتماعی صمیمی پرگو پاسخ ده ، بیخیال سرزنده فارغ البال و مدیر و رهبرند ویژگی های روان شناختی آنان در ساعات دم تشدید میشود. صفراوی ها فعال خوش بین، تکانش تغییر پذیر تهیج پذیری بی قرار و حساس اند پس بدانید که در ساعات بعدازظهر چندان با آنان درگیر نشوید زیرا در فاز شدت خود قرار میگیرند. کم حرف غیر اجتماعی محتاط بدبین جدی خشک و مضطرب هستند در ساعا غروب تا شب این خصوصیتها بارزتر میشود. بلغمی ها انفعالی دقیق، اندیشمند، مسالمت آمیز، کنترل شده، قابل اعتماد، خوش خلق و آرام هستند پس خانواده ای که یک عضو بلغمی دارد به خوبی این موضوع را درک میکند و فرزندان یک پدر بلغمی می دانند چه ساعت هایی بهترین ساعت نزدیک شدن به پدر و بدست آوردن خواسته هایشان است.
آنچه را که بیان کردیم اندک مطالبی از دنیای وسیع از موضوعات مربوط به مزاج انسانها است مقدمه ای بر آغاز آشنایی با طب طبیعی است امیدواریم بتوانیم در آینده به صورت وسیع و گسترده ارائه دهیم تا از آن برای برنامه ریزی زندگی سالم و شاد خود بهره بگیرید در نظر است که از این طریق سبک زندگی آرام و سالمی را با جزئیات آن در بخشهای مختلف تقدیم داریم.

**************